De Algemene Unie van Verpleegkundigen van België (AUVB) stuurde op 8
januari een open brief aan minister Maggie De Block betreffende de hervorming
van de verpleegkundige opleidingen. De inhoud en de toon van deze brief liet de wenkbrauwen danig fronsen bij vakbondsvertegenwoordigers
onder de verpleegkundigen. Een korte reactie.
De AUVB is de koepel van Belgische beroepsorganisaties van
verpleegkundigen en stelt in het begin van de brief te spreken in naam van de
140.000 verpleegkundigen die actief zijn
in ons land. Laat ons toe deze boude uitspraak met een korreltje zout te nemen.
De vakbonden vertegenwoordigen naast de andere beroepen in de zorgsector ook de
verpleegkundigen maar in de praktijk durven de beroepsorganisaties dit ‘detail’
wel eens te vergeten …
Wij betwijfelen ten zeerste dat de visie van de AUVB op veel gejuich
wordt onthaald bij de HBO5 verpleegkundigen (de vroegere A2) aangezien men deze
collega’s niet langer de titel van verpleegkundige wil gunnen en men het
bestaan van 2 opleidingen (bachelor en HBO 5) zelfs omschrijft als een
anomalie: “[…] een opleidingssysteem dat tijdelijk diende te zijn,
maar intussen al een halve eeuw bestaat.” Met allerhande internationale studies in de hand
(die de link leggen tussen opleiding en de kwaliteit van de zorg) wordt de
schijn gewekt dat de HBO 5 opleiding niet adequaat zou zijn. Dit vinden de
vakbonden een brug te ver. Het gemeenschappelijk vakbondsfront van zowel het
onderwijs als de zorgsector stelde verleden jaar dan ook 2 dossiers (*) samen
om het nut van de HBO 5 te bepleiten bij de bevoegde ministers (*zowel Vlaams
als federaal) In de open brief pleit de AUVB echter voor: “de invoering van één
verpleegkundige titel voor de bacheloropleiding tot verpleegkundige die
beantwoordt aan de Europese eisen (niveau 6 EQF),” en “invoering van één titel als gekwalificeerd intermediair die
beantwoordt aan de Europese criteria van een hogere brevetopleiding (niveau 5
EQF)”
Wij vinden het een beetje ongepast dat de AUVB deze (oeroude) discussie blijft
voeden terwijl zowel op Vlaams als federaal vlak in de praktijk de nodige beslissingen
al genomen zijn. Er heerst op de werkvloer sowieso al de nodige nervositeit
over de vele hervormingen die de zorgsector de komende jaren te wachten staat.
Deze onzekerheid versterken door ‘oude koeien’ blijven op te rakelen, vinden we
allesbehalve netjes.
Het gemeenschappelijk vakbondsfront langs Nederlandstalige kant heeft afgelopen jaar, zowel voor als achter de coulissen, sterk gestreden voor het
behoud van beide opleidingen en is verheugd dat de bevoegde ministers ons
hierin volgen..
De situatie langs Franstalige kant is minder klaar aangezien hier de
tweede opleiding gebrevetteerden aflevert (Europees niveau 4) in plaats van de gegradueerden
(Europees niveau 5; vandaar “HBO 5”) langs Nederlandstalige kant.
De komende jaren is er nood aan extra verpleegkundigen, al is het maar om
de collega’s die op pensioen gaan, te vervangen. Er is immers niet enkel de
vergrijzing van de bevolking maar ook de leeftijdspiramide van de actieve
verpleegkundigen geeft een zeer grijs beeld. Vandaag wordt 44% van de nieuwe verpleegkundigen in Vlaanderen opgeleid langs het HBO 5 filiaal. De instroom tot het beroep beperken door slechts 1 titel te behouden,
de bachelor, is in de concrete context ronduit onverantwoord. De concrete noden
in bijvoorbeeld de bejaardenzorg zijn niet te onderschatten. Nu
komen er in België jaarlijks zo’n 2.000 bedden bij. Dat zouden er 3.500 per
jaar moeten worden. Na 2024 loopt de vraag naar extra bedden zelfs op tot 6.000
à 7.000 per jaar… De personeelsbestaffing in de rusthuizen is nu al schrijnend!
Zoals eerder vermeld, verdedigen de vakbonden de belangen van de
verschillende beroepen in de zorgsector en is een efficiënte en harmonieuze
samenwerking tussen deze een belangrijke voorwaarde voor een kwalitatief
hoogstaande zorg. De drang tot persoonlijk prestige van sommige bestuursleden
van beroepsorganisaties is hierbij ongepast, zeker als men hiervoor bereid is
een groot deel van de verpleegkundigen een mes in de rug te planten en te kwalificeren
als “niet goed genoeg.” Beide opleidingen hebben elk hun plaats in de zorg en
dat bewijzen de vele duizenden dag na dag, 24 uur op 24. Zij verdienen respect hiervoor en géén
denigrerende opmerkingen, zeker niet van diegenen die beweren hen te vertegenwoordigen!
