Voorstel directie: gedeeltelijke uitbetaling wacht- en overuren

 

Einde van een SAGA?

 

Op de ondernemingsraad van 23 maart kwam de directie over de brug met een voorstel om (gedeeltelijk) komaf te maken met de wacht- en overuren die al jarenlang meegesleept worden. Dit voorstel kadert eveneens in de onderhandelingen voor een actualisering van het arbeidsreglement die ondertussen ook al langer dan een jaar aan de gang zijn …

 

Als BBTK-ABVV verwelkomen we dit initiatief en zijn we bereid verdere onderhandelingen aan te vatten over de concrete uitvoeringsmodaliteiten maar uiteraard hebben we ook enkele bedenkingen ;-)

 

 

cartoon boven: blog BBTK Sint-Maria juni 2009

 

Zoals de cartoon uit 2009 (!) duidelijk maakt, is het dossier van de overuren een mooie illustratie van sociaal overleg als wedstrijd met de langste adem of eerder een mini-uitgave van het absurd toneelstuk van Beckett: “Wachten op Godot.” In dit toneelstuk wachten 2 personages tevergeefs op een zekere Godot, een persoon die nooit zal komen. Maar kennelijk komt in het Sint-Maria Godot (Meneer Kiekens ???) na 7 jaar tóch opdagen … Het is altijd mooi meegenomen om aan de vooravond van de sociale verkiezingen goed nieuws te brengen.

 

Een nieuw record ...

 

Eind december 2015 klokte het totaal aantal overuren af op 16.120 uur: een nieuw record! In 2008 zaten we tegen de 10.000 overuren.

 

Vanuit de vaststelling dat een deel van deze overuren jarenlang worden meegedragen als ‘rugzakje’ en in de praktijk niet of moeilijk te recupereren vallen, heeft de directie een voorstel uitgewerkt om de excessen in de mate van het mogelijke te regulariseren door over te gaan tot uitbetaling … om nadien met een propere lei te kunnen herstarten.

 

Het voorstel van de directie bestaat uit 2 delen: de wachturen (TRWA) en de overige overuren (TRMU, TRBD, IR)

 

zakwoordenboekje SAGA

 

Gedurende de opstartfase van SAGA (de software voor het beheer van de uurroosters) werd overeengekomen tussen vakbonden en directie om de meeruren in verschillende tellers onder te brengen naargelang ‘afkomst.’ Door het systeem van vastklikken (‘s maandags wordt het uurrooster van de week daarop in SAGA vastgezet) krijgt het variabel uurrooster het karakter van een vast uurrooster. Wettelijk dient men minstens 5 dagen op voorhand zijn uurrooster te kennen: door het vastklikken wordt deze periode aanzienlijk verlengd.

 

STW: Saldo Tewerkstelling. Deze teller is de verhouding tussen de contractueel te werken uren en de reëel gepresteerde of ingeplande uren. STW is negatief: men heeft te weinig gewerkt. STW is positief: men heeft te veel gewerkt. De STW-teller op nul is dus de ideale situatie.

 

De verschillende overurentellers in SAGA:

 

TRMU: Te Recupereren Meeruren
TRBD: Te Recupereren Bijscholing/ Dienstvergadering
IR: Inhaalrust
TRWA: Te Recupereren Wachturen

 

De wachturen (TRWA)

 

De wachturen (beperkt aantal diensten zoals operatiekwartier, informatica, technische dienst, sterilisatie, medische beeldvorming) bedragen 2588 uur. Het voorstel is deze (in de toekomst systematisch per kwartaal?) volledig uit te betalen aan 100%. De toeslagen werden reeds uitbetaald toen de uren gepresteerd werden. De uitbetaling zou gebeuren op basis van het huidig loon, wat een voordeel inhoudt als je de indexering van de lonen en de baremaverhogingen in het achterhoofd houdt. Indien de wachturen al enkele jaren geleden gepresteerd werden (en dus aan een kleiner loon) levert dit een bonus op.

 

De andere overuren (TRMU, TRBD, IR)

 

Indien de som van deze tellers de grens van 65 uren overschrijdt, wil men deze uitbetalen aan 150%. Concreet gaat het over 1916 uur in totaal.

 

Vanuit deze invalshoek, in combinatie met eventuele wachturen, zijn er op een totaal van 45 diensten maar een paar echt als ‘problematisch’ te beschouwen: operatiekwartier, spoed, technische dienst en apotheek horen daar zeker bij.

 

Op de andere diensten gaat het meestal over individuen die er uitsteken. Vandaar dat het niet meteen aangewezen is om de overuren uit te drukken in gemiddelden aangezien dit een verwrongen beeld van de realiteit geeft.

 

De oorzaken analyseren

 

De oorzaken van systematische overurenopbouw of ‘niet-afbouw’ per dienst dienen grondig onderzocht te worden om nadien passende maatregelen te kunnen treffen. Anders dreigen de voorgestelde maatregelen een slag in het water te worden.

Kleine diensten waar personeel uitvalt waar niet (meteen) voor vervanging gezorgd wordt, belanden al snel in een problematisch scenario.

 

Op grotere diensten waar de tellers van de meeruren niet of onvoldoende afgebouwd worden, kan de vraag gesteld worden of er geen sprake is van een structureel probleem. Bijvoorbeeld dat ondanks het feit dat het personeelskader (budget) volledig ingevuld is dit eigenlijk in de feiten ontoereikend is of dat er iets grondig scheelt aan de werkorganisatie. Dit laatste is zeker het geval op operatiekwartier waar de werkplanning veel efficiënter kan. Hier is men mee bezig maar uiteraard is hiervoor de volledige medewerking van de dokters nodig en daar kan in ons ziekenhuis het schoentje wel al eens knellen …

 

In totaal zouden zo in theorie 4504 overuren weggewerkt worden. Het prijskaartje voor het ziekenhuis zou ongeveer 200.000 euro bedragen. De kost van de uitbetaling van (alle!) overuren wordt elk jaar via een raming in de boekhouding opgenomen en opzij gezet. Het is dus niet zo dat bijvoorbeeld de directie of de dokters daarvoor een boterham minder moeten eten maar dat hadden jullie waarschijnlijk al door … De vraag van 1 miljoen is uiteraard: wat met de 11.616 overblijvende overuren?

 

We begrijpen dat sommige collega’s graag een klein spaarpotje aan extra uren bijhouden: in tegenstelling tot sommige ziekenhuizen kennen wij hier bijvoorbeeld geen anciënniteitsverlof. Zolang dit de werkorganisatie van de dienst niet in het gedrang brengt, hoeft dit geen onoverkomelijk probleem te zijn maar er zijn wel degelijk grenzen. Het kan niet de bedoeling zijn om systematisch te gaan hamsteren.

 

Enkele kanttekeningen

 

We willen naar niemand een steen gooien maar als SAGA niet correct en tijdig wordt opgevolgd, is het mogelijk dat overuren gecamoufleerd worden in de STW-teller.

 

Een niet-fictief voorbeeld:

 

Een STW-teller die “+110” staat is niet normaal. Volgens de afspraken moet de STW schommelen tussen -16 uur en +16 uur na 13 weken (eerste kwartaal) om uiteindelijk na 26 weken (tweede kwartaal) op 0 te belanden. Om individuele controle van SAGA mogelijk te maken, werd besloten om elk personeelslid maandelijks een print van SAGA op papier te bezorgen.

 

In de praktijk blijkt dat de afspraken over de tellers in heel wat gevallen zuivere theorie blijven en eerder opgevat worden als een streefdoel. We begrijpen dat er nood is aan de nodige flexibiliteit hierin, uiteraard zijn daar ook grenzen aan. Ondertussen weten we nu ook al dat, buiten de bugs (*) in het systeem (*onverklaarbare fouten gegenereerd door de software) , de STW-teller “bokkesprongen” kan maken zoals bijvoorbeeld bij deeltijdse vaste nachten.

 

Een transparant beheer van het uurrooster

 

Bedoeling is dat op termijn elk personeelslid een persoonlijke log-in krijgt om SAGA via computer te consulteren. Zo kan je beter je uurrooster beheren (tellers in de gaten houden) en ben je minder afhankelijk van het diensthoofd hiervoor. De maandelijkse print van SAGA op papier is een “tijdelijke” oplossing dat echter heel wat voeten in de aarde had vooraleer het op alle diensten werd uitgevoerd. En we zouden er eerlijk gezegd niet van verschieten mochten er nu nog collega’s volledig uit de lucht komen vallen …

 

 

 

Nog een tip voor de directie …

 

Mochten er in dit pamflet cijfermatige fouten zitten of verkeerde interpretatie van de voorgestelde maatregelen dan is dat alvast niet de fout van BBTK aangezien alles met gespitste oren werd genoteerd op de ondernemingsraad.

 

Misschien kan de directie in de toekomst overwegen om dergelijke belangrijke voorstellen op papier te zetten zoals het een professioneel sociaal overleg betaamt. Bijvoorbeeld in het UZ Brussel verloopt het sociaal overleg voor een groot deel via correspondentie waardoor iedereen dit ook kan consulteren en van nabij opvolgen via de website van ABVV UZ Brussel. Dat bevordert alvast de transparantie en “sociale democratie.”.

 

Tot slot

 

Het huidig voorstel is, na vele jaren van immobilisme,  alvast een goede aanzet om het overurenprobleem ernstig aan te pakken maar als we dit vergelijken met de strikte wetgeving hieromtrent: that’s a long way to Tipperary!